نژادهای زنبور عسل مختلف است. همه‌ی نژادهای زنبور عسل جز خانواده آپوی دیا هستند. در جهان تنها چهار گونه زنبور عسل وجود دارد.
در حال حاضر 5 نوع گونه زنبور عسل شناسایی شده‌اند که عبارت است از:
1- زنبور عسل معمولی یا اروپایی
2- زنبور عسل شرقی یا هندی
3- زنبور عسل بزرگ
4- زنبور عسل کوچک
5- زنبور عسل خیلی کوچک که جدیداً در چین شناسایی شده است و از لحاظ ظاهری با زنبور عسل کوچک فرق دارد.
زنبور عسل معمولی یا اروپایی
از مهم‌ترین نژادهای زنبور عسل می‌توان به زنبور عسل معمولی یا اروپایی اشاره نمود البته باید گفت که بیشتر این نوع از زنبور عسل پرورش داده می‌شود.
زنبور عسل اروپایی و زنبور عسل هندی در فضاهای بسته و تاریک یا داخل کندو زندگی می‌کنند و می‌توانند با همدیگر ارتباط برقرار کنند همچنین آن‌ها این توانایی را دارند که تمامی ارتباطات خود را در تاریکی انجام دهند.
این دو نژاد زنبور عسل از لحاظ اقتصادی برای انسان بسیار پراهمیت است. به صورت که اصلا داخل کندو و یا در مکان‌های بسته و تاریک نمی‌توانند به زندگی خود ادامه دهند. این دسته از زنبورها، به غیر از دو گونه قبلی، تنها یک‌شان می‌سازند که در قسمت فوقانی آن عسل ذخیره می‌کنند و در قسمت پایین نوزادان خود را پرورش می‌دهند.
زنبور عسل اروپایی ابتدا در آفریقا و اروپا یافت شد و بعد در تمامی جهان به جز مناطق قطبی، رشد و گسترش پیدا کرد این نوع زنبور عسل بیشتر از سایر گونه‌های دیگر مورد استفاده انسان قرار گرفته است. این نوع زنبور عسل اندازه نسبتا کوتاهی دارد و بیشتر در شرایط آب و هوایی معتدل و سردسیر زندگی میکند.
زنبور عسل هندی یا شرقی
زنبور عسل هندی شبیه به زنبور عسل اروپایی دارد. زنبور عسل هندی به زنبور عسل اروپایی شباهت دارد و دارای سایز کوچکی دارند اما بیشتر با شرایط جوی و آب و هوای گرم و خشک سازگارتر هستند.
زنبور عسل بزرگ
بهتر است بهترین نوع زنبورعسل را بشناسید، این گونه از زنبور عسل از سایر گونه‌ها بزرگ‌تر است و مانند زنبور عسل کوچک تنها یک‌شان می‌سازد. این گونه دارای شاخه‌های کلفت درختان، زیر سقف ایوان‌ها و دامنه‌ی صخره‌ها وصل می‌شود. ظاهر و ابعاد سلول‌های‌شان که در آن‌ها کارگر، ملکه و نر پرورش می‌یابند مشابه است. تعداد جمعیت هر کندو ممکن است به چندین هزار زنبور برسد.
جدیدترین نژادهای زنبور عسل
در سال‌های متوالی برخی از محققان امکان وجود سایر گونه‌های دیگر زنبور عسل را بیان کرده‌اند.
امروزه پنج گونه جدید دیگر از زنبور عسل نیز شناسایی شده‌اند از جمله آن‌ها:
زنبور عسل کوچک جنوب شرقی آسیا
گونه جدیدی از زنبورها که توسط شخصی به نام ونگ سیری و همکارانش در سال 1990 کشف شد به زنبور کوچک نام گذاری شد. این گونه بیشتر در جنوب شرقی آسیا، جنوب چین، مالزی و برنئو وجود دارد. از ویژگی‌ها و خصوصیات ظاهری این نوع زنبور عسل کوچک بسیار شباهت دارد، در صورتی که هنوز اطلاعات جامعی در این مورد از این نوع نژاد در دست نیست.
نوع دیگر از زنبور عسل بزرگ
این زنبور عسل توسط ساکاگامی و همکارانش به عنوان یک گونه جدید از زنبور عسل در سال 1980 شناخته شد. از لحاظ سایز این زنبورعسل بزرگ‌ترین زنبور عسل در دنیا است و شباهت‌های زیادی به سایر زنبور عسل‌های بزرگ دارد. این نوع زنبور عسل در جنوب شرقی آسیا به ویژه در نپال وجود دارد.
زنبور عسل قرمز
این گونه بیشتر در شمال برنئو و در صبای مالزی است. که در سال 1906 توسط بوتل ریپن نام گرفت. این گونه شباهت‌های فراوانی به زنبور عسل شرقی یا هندی دارد اما تفاوت‌های ظاهری بسیاری نیز دارد که باعث شده است که آن‌ها را از هم مجزا کند.
4- گونه‌ی Apis nigrocincta
این گونه بیشتر در کشورهای اندونزی و جنوب شرقی آسیا است. مشخصات فیزیکی آن مانند زنبور عسل قرمز است اما جثه‌ی آن‌ها با هم فرق میکند.
5- گونه‌ی Apis nuluensis
به تازگی این گونه از زنبور عسل در صبای مالزی شناسایی شده است که مشابه زنبور هندی است.
چهار دسته از گونه‌های زنبور عسل اروپایی
زنبور عسل اروپایی با توجه به شرایط جغرافیایی و جوی گونه‌های مختلفی دارند. این نژاد‌ها در طول سال‌های متوالی با محیط و شرایط مختلف منطقه سازگار می‌شوند و کم کم تغییرات کوچکی در رنگ و دیگر خصوصیات ساختار بدن آن‌ها به وجود می‌آید.
- زنبور عسل آفریقایی
- زنبور عسل خاور نزدیک
- زنبور عسل منطقه‌ای مدیترانه‌ای مرکزی و جنوب شرقی اروپا
چهار نژاد در دنیا از لحاظ اقتصادی
در میان نژادهای دنیا از لحاظ اقتصادی گونه‌هایی که بیشترین اهمیت را دارند از این قرار هستند:
نژادهای زنبور عسل تیره‌ی اروپایی
خواستار این نژاد تمام اروپا، غرب و شمال آلپ و مرکز روسیه است.
همچنین این گونه به وسیله اقیانوس به آمریکای شمالی و جنوبی و از طریق کوه‌های اورال به سیبری در شوروی سابق گسترش یافت. در حال حاضر این نژاد در کشورهایی چون اسپانیا، فرانسه، لهستان و روسیه به صورت خالص یافت می‌شود. در برخی از مناطق جهان این گونه یا کاملا توسط سایر نژادهای دیگر جایگزین شده و یا با نژادهای دیگر مثل Carnica ،Ligustica ،Caucasica برخورد داشته است.
ویژگی‌های ظاهری این گونه لکه‌های کوچک زرد رنگی که در روی دومین و سومین حلقه‌ی پشتی شکم وجود دارد، سیاه تیره است. روی شکم این گونه نوار زرد رنگی وجود ندارد و موهای روی سینه زنبور نر به رنگ قهوه‌ای تیره و گاهی سیاه رنگ است.
نژاد زنبور عسل ایتالیایی
این گونه در جزایر سیسیل در ایتالیا زندگی میکند. نسبت به سایر زنبورهای نژاد سیاه کوچک‌تر است، دارای شکمی باریک و زبانی نسبتا بلند است رنگ شکم آن زرد است و نوارهای زرد رنگ روی شکم این گونه با هم فرق دارند.
نژاد زنبور عسل کارنیولان
خواستگاه این گونه در مناطق جنوب آلپ و شمال بالکان در یوگسلاوی سابق است. بسیار شبیه به نژاد ایتالیایی است. این گونه سایز بدنی این گونه بسیار باریک است و دارای زبانی بلند و موهای کوتاه و پرپشتی نیز دارد. بدن تیره رنگی دارد و روی دومین و سومین حلقه‌های پشتی شکم خود لکه‌ها و گاهی نوارهای قهوه‌ای دیده می‌شود.
زنبور عسل قفقازی
نخستین بار این نژاد در دره‌های بلند قفقاز مرکزی کشف شده است.
از مشخصات ظاهری آن شباهت زیادی به نژاد کارنیولان دارد. این گونه دارای بدنی تیره رنگ و لکه‌های قهوه‌ای در روی اولین حلقه‌ی پشتی شکم خود دارد. رنگ موهای این نژاد خاکستری است و موهای روی سینه‌ی زنبورهای نر سیاه رنگ است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.